ماموریت خود تعریف شده ی شرکت های حوزه مس ،خارج از شرکت ملی صنایع مس ایران میتواند هدف اولیه تولید ۲۰۰ هزار تن کاتد مس در قالب هم افزایی صنفی انجمن مس ایران باشد.
کسری مس قرار است بازارهای جهانی را در طول سال ۲۰۲۳ تحت الشعاع قرار دهد – و یک تحلیلگر پیش بینی می کند که این کسری به طور بالقوه می تواند تا پایان دهه (۲۰۳۰) ادامه یابد.
این سر مقاله منتشر شده در CNBC (وابسته به NBC) 6 فوریه سال ۲۰۲۳ به نقل از رابین گریفین، معاون فلزات و معدن وود مکنزی بود.
سوال اینجاست ، جهان در حال حاضر با کمبود جهانی مس مواجه است که ناشی از جریان های چالش برانگیز فزاینده عرضه در آمریکای جنوبی و فشارهای بالاتر تقاضا برای مس است و تحلیلگران در حال پیش‌بینی کسری عمده مس تا سال ۲۰۳۰ هستند. در این شرایط عمومیت افکار و تصمیمات خرد و کلان در فضای صنعتی و معدنی مس کشور چه سمت و سویی دارد؟
مس به دلیل ادغام آن در مصارف مختلف مانند ساختمان ، تجهیزات الکتریکی ، ماشین آلات صنعتی و انرژی ، یک شاخص اولیه برای بررسی سلامت اقتصادی است. فشار مس میتواند نشان‌دهنده بدتر شدن فشارهای تورمی جهانی باشد و متعاقباً بانک‌های مرکزی را مجبور کند که مواضع جنگ‌طلبانه خود را برای مدت طولانی‌تری حفظ کنند.
این واقعیت که میتواند در آینده وجود ظرفیت بالاتر تولید و عرضه بیشتر مس در جهان مزیت رقابتی کشورهای صاحب این ثروت طبیعی باشند دور از ذهن نیست . متاسفانه کشورهای پیشرو در این مورد نیز گوی سبقت را ربوده اند و بصورت استراتژیک سرمایه گذاری های کلانی را در زنجیره ارزش مس از تولیدات معدنی تا صنایع HIGH TECH انجام داده اند. پر واضح است به صرف آمار و احتمالات داشتن ذخایر بالقوه طبیعی نمیتوان در بازار فعال فلزات از جمله مس نقش بازی کرد. در جهان پسا نفت که بسیار هم نزدیک تخمین زده میشود ، اگر بر مزیت تولید در زنجیره مس به عنوان اولین فلز با قابلیت رقابت کشور در جهان فکر ویژه ای نکنیم طبیعتا ضمن فرصت سوزی رسیدن به منابع عظیم ارزی و نقش آفرینی در دنیای آینده را از دست خواهیم داد.
آنچه به عنوان کسری عمده مس تا سال ۲۰۳۰ اشاره شد تا حد زیادی به ناآرامی های مداوم در پرو و افزایش تقاضا برای مس در صنعت انتقال انرژی نسبت داده شده است. هر زمان که ناآرامی سیاسی وجود داشته باشد، طیف وسیعی از اثرات را به همراه دارد. و یکی از بدیهیات این است که ممکن است سایت‌های معدنی بسته شوند.
پرو پس از برکناری رئیس جمهور پیشین پدرو کاستیو در ماه دسامبر در یک استیضاح، تحت تظاهرات اعتراضاتی قرار گرفته است. این کشور آمریکای جنوبی ۱۰ درصد از عرضه جهانی مس را به خود اختصاص داده است.گلنکور در ۲۰ ژانویه اعلام کرد که فعالیت‌های معدن مس Antapaccay خود در پرو را پس از غارت و آتش زدن محل‌های آن توسط معترضان متوقف میکند.
علاوه بر این، شیلی (بزرگترین تولید کننده مس جهان که ۲۷ درصد ازعرضه جهانی را به خود اختصاص میدهد) در نوامبر ۷ درصد کاهش سالانه را ثبت کرد.
اخبار افزایش تقاضا در آینده ، در دسامبر موجب شد پکن سیاست های سختگیرانه کووید را صفر کرده و برای بهبود اقتصادی این کشور و همچنین تقاضای متوقف شده چین بابت مس , اقدامات را تسریع بخشد.
همه این موارد حاکی از رخداد یک موقعیت ویژه است. احتمال افزایش قیمت مس حتی تا دو برابر قیمت فعلی و افزایش ضریب اطمینان سرمایه گذاری ازمنظر اقتصادی همگی بازارمس را به بازاری جذاب برای سرمایه گذاران مبدل می سازد.
کاهش عرضه به دلایلی نظیر:
✓ کاهش شدید تولید و عرضه مس پرو (تولید کننده ۱۰ درصد مس جهان) به واسطه مشکلات سیاسی و اعتراضات داخلی و خروج سرمایه گذاران خارجی.
✓ کاهش تولید شیلی(تولید کننده ۲۷درصدمس جهان) بر اساس گزارش گلدمن ساکس به تاریخ ۱۶ ژانویه.
✓ کاهش تولیدات معدنی علی الرغم بازگشایی چند معدن جدید در جهان ، بواسطه قوانین سختگیرانه تر شده محیط زیستی در پس انتقال انرژی پاک که استخراج معدن را سخت‌تر میکند.
افزایش تقاضا به دلایلی نظیر:
✓ بازگشایی خریدهای چین (بازگشایی چین تأثیر عمده‌ای بر قیمت مس دارد زیرا این امر چشم‌انداز تقاضا را بهبود می‌بخشد و قیمت مس رابه دلیل کمبودعرضه حتی بالاترمی‌برد).
✓ رشد در صنعت خودرو (طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، فروش خودروهای الکتریکی در سال ۲۰۲۱ بیش از دو برابر شد و تعداد کل خودروهای الکتریکی در جهان را به حدود ۱۶.۵ میلیون رساند. این بدان معناست که اکوسیستم شارژ EV باید افزایش یابد)
✓ رشد در صنعت انرژی (پدیده گسترده‌تر شده ی برق‌رسانی احتمالاً محرک اساسی بزرگ‌تری برای تقاضای مس خواهد بود.شما نمی‌توانید قبل ازدریافت زیرساخت شارژ، بلند شدن وسایل نقلیه الکتریکی را ببینید).
در چنین بزنگاهی که میتواند اقدامات صحیح ، رشد صنعت مس کشور را در صورت سرمایه گذاری به موقع , انتقال دانش و تکنولوژی بروز، تضمین نماید میبایست مجلس شورای اسلامی و دولت سریعا نسبت به تنظیم قوانین و مقررات حمایتی و رونق افزا در حوزه مس اهتمام ورزند و بسته های ویژه ای را برای سرمایه گذاران حوزه مس در نظر بگیرند تا کسب و کارهای زنجیره ارزش مس از تولیدات معدنی تا صنایع High Tech قوام و استحکام خود را بدست آورند. این امر علاوه بر افزایش اشتغال آفرینی و توسعه مناطق محروم درآمدهای دولت را از محل فلزات کشور در آینده افزایش داده و برای کشور ثروت مطمئن ایجاد میکند.
✓ عدم تغییرات سریع در قوانین
✓ سازماندهی پرداخت حقوق دولتی بر اساس روندی حمایتی متناسب با رشد تولید و عایدی ها
✓ سازماندهی و ورود جدی به مساله رفع معارضت های محلی
✓ رفع مغایرت های قانونی موجود بین سازمان های ذی الربط از جمله منابع طبیعی و صمت به شکل کارشناسانه
✓ تسهیل در امر واردات اقلام ضروری تولید مس در کشور از معدن تا کالای مصرفی. کارشناسی شده بر اساس میزان انطباق با دانش فنی و تکنولوژی روز و نه صرفا هر تولید داخلی ( مشکل از سیستمی حل و به سیستمی بزرگتر و پیچیده تر انتقال می یابد)
✓ رفع مساله چند نرخی بودن ارز و تبعات آن بر چرخه تولید محصولات مسی
✓ ساده سازی قوانین صادرات تولیدات باتوجه به بیش بودن مس ازمیزان موردنیازمصرفی داخل کشور.
در حال حاضر مدیران شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان بزرگترین شرکت داخلی حوزه مس برنامه ریزی تولید ۱ میلیون تن کاتد مس را در گام نخست در دستور کار دارند که این هدف گذاری برای کشور بسیار اتفاق ارزنده ایست بشرط آنکه در مرور زمان مصون از آفات قرار گیرد و با جدیت به سرانجام برسد اما میبایست به این نکته اشاره نمایم سایر شرکت ها و مجموعه های حوزه مس هم باید این برهه زمانی را مهم برشمرند و با توسعه سرمایه گذاری به هدف اولیه ۲۰۰ هزار تن کاتد مس خارج از چرخه تولید شرکت ملی صنایع مس ایران دست یابند.
اینجانب با توجه به پتانسیل های موجود در ذخایر معدنی مس کشور در یک برنامه ریزی چند مرحله ای هدف اولیه ای که میتواند مجموع شرکت های حوزه مس به استثنا شرکت ملی مس ایران به آن دست یابند معادل ۲۰۰ هزار تن کاتد ارزیابی کرده ام که میتواند به عنوان هدف یک ماموریت جمعی تعریف و نسبت به تحقق آن در فضای هم افزایی همچون انجمن مس ایران سازماندهی و محقق گردد.
این میزان میتواند با توسعه اکتشافات و افزایش توان شرکت ها در استخراج بیشتر از معادن و افزایش ظرفیت کارخانه ها به عنوان اهداف بعدی بررسی و ارائه شود.
این هدف سالانه نیاز به حدود ۱ میلیون تن کنسانتره مس دارد که البته به احتمال ، در سال های نخست ۳۰ تا ۵۰ درصد آن از طریق روش های هیدرومتالورژیکی تولید میگردد.
یادداشتی از دکتر صالح‌آبادی، دبیر انجمن مس ایران؛ بازار مس به بازاری جذاب برای سرمایه گذاران مبدّل میشود
